به گزارش همشهری آنلاین پژوهشگران در یک تجزیه‌وتحلیل حدود ۲۰۰ بررسی که شامل میلیون‌ها زوج می‌شد، به این نتیجه‌گیری رسیدند که شاهدی در تأیید این ادعا که متضادها یکدیگر را جذب میکنند، وجود ندارد.
این بررسی‌ها که صدها «صفت» در افراد را از گرایش‌های سیاسی تا سیگار کشیدن موردبررسی قرار دادند، زوج‌ها تقریباً همیشه بیشتر شبیه هم بودند تا متفاوت.
یافته‌های این بررسی که در اخیراً در ژورنال Nature Human Behaviour منتشر شده است، نشان می‌دهد که زوج‌ها تنها در ۳ درصد از صفات گرایش‌های متفاوت دارند.
البته پژوهشگران آمریکایی در دانشگاه کلرادو بولدر می‌گویند این یافته‌ها به معنای آن نیست که جذب شدن به سوی افراد با صفات بسیار متفاوت اصولاً رخ نمی‌دهد، چراکه در این بررسی زوج‌های با روابط و همراهی درازمدت موردبررسی قرار گرفته بودند.
شباهت در پنج بعد کلان شخصیت
یافته‌های این بررسی نشان می‌دهند به‌طور میانگین زوج‌های با همراهی درازمدت از جنبه‌های بسیار با هم شباهت دارند- از عقاید مذهبی و سیاسی تا سابقه تحصیلی و برخی از جنبه‌های هوش و عادات سبک زندگی.
این نتایج بر اساس داده‌های به‌دست‌آمده از ۱۹۹ بررسی منتشرشده هستند که شامل میلیون‌ها نفر زوج زن و مرد می‌شود که تاریخ آن‌ها تا سال ۱۹۰۳ به عقب بازمی‌گردد. این پژوهشگران همچنین تجزیه‌وتحلیل خودشان از داده‌های به‌دست‌آمده از «بیوبانک بریتانیا»- یک طرح پژوهشی در جریان که اطلاعات بهداشتی و ژنتیکی را از حدود ۵۰۰۰۰۰ بزرگ‌سال بریتانیایی را گردآوری می‌کند- انجام داده‌اند.
این پژوهشگران درمجموع میزان شباهت و تفاوت در بیش از ۱۵۰ «صفت» در این زوج‌ها بررسی کردند و در ۸۲ تا ۸۹ درصد از این صفات، زوج‌ها با طور آشکاری با احتمال بیشتری شباهت نشان می‌دادند نه تفاوت.
در میان صفاتی که زوج‌ها بیش از همه شباهتی قوی را در آن‌ها نشان می‌دادند، عقاید سیاسی و مذهبی، میزان تحصیلات، اندازه‌گیری‌های معین ضریب هوش و عادات سیگار کشیدن و نوشیدن مشروبات بود.
البته صفات شخصیتی هم وجود داشتند که قطعیت کمتری درباره اینکه آیا تضاد در آن‌ها باعث جذب یا دفع افراد از یکدیگر می‌شود، وجود داشت.
درمجموع این بررسی نشان داد که زوج‌ها در پنج صفت اصلی یا پنج بعد کلان شخصیت (Big 5) شامل (برون‌گرایی، گشادگی، توافق‌پذیری یا همدلی، درستکاری یا سخت‌کوشی و روان‌نژندخویی) با احتمال بیشتری شباهت دارند تا تفاوت.
برای مثال افراد برونگرا با احتمال اندکی بیشتری ممکن است با افراد برونگرا ازدواج کنند تا افراد درون‌گرا. یافته‌های مشابهی درباره احتمال بیشتر ازدواج افراد دارای صفت شخصیتی روان‌نژندخویی هم به دست آمد.
جذب شدن متضادها در چند صفت معدود
در بررسی بیوبانک بریتانیا تنها صفات شخصیت معدودی وجود داشتند که زوج‌ها با احتمال بیشتری در آن گرایش‌های متضاد داشتند. یکی از این صفات شخصیتی کرونوتایپ (chronotype) یا ساعت شبانه‌روزی یا الگوی خواب‌وبیداری فرد در طول شبانه‌روز بود. در این بررسی به اصطلاح جغدهای شب با احتمال بیشتری با افراد سحرخیز ازدواج کرده بودند تا با جغدهای شبی مانند خودشان.
به گفته این پژوهشگران توضیحی آماده درباره علت این استثنا وجود ندارد و شاید یافته‌ای اتفاقی باشد
این تصور که متضادها یکدیگر را جذب میکنند از کجا منشأ می‌گیرد؟
این پژوهشگران می‌گویند پژوهش‌ها در دهه ۱۹۵۰ به‌وسیله روانشناسی به نام رابرت وینچ نشان داده بود که برخی از صفات «مکمل» یکدیگر هستند. بنابراین شخص ممکن است زوج را انتخاب کند که صفاتی «متضاد» داشته باشد تا صفت خودش را کامل کند. اما داده‌های علمی اندکی در حمایت از ایده جذب شدن متضادها به یکدیگر وجود دارد.
یک بررسی در سال ۲۰۱۶ نشان داد که هم در ازدواج‌ها و هم در دوستی‌ها افراد به‌طورمعمول به سوی افرادی جذب می‌شوند که از لحاظ ذهنی با آن‌ها مشابهت دارند. همچنین شاهدی در دست نیست که زوج‌ها یا دوستان در طول زمان تغییر میکنند به‌طوری‌که با هم همنوایی بیشتری پیدا کنند. شباهت‌ها از همان ابتدا وجود دارند.
کارشناسان می‌گوید بخشی از ماجرا ممکن است منشأ «ساختاری» داشته باشد. اگر شما فارغ‌التحصیل دانشگاه باشید با احتمال بیشتری نسبت به کسی که فقط دیپلم دبیرستان دارد ممکن است با فارغ‌التحصیلان دانشگاهی دیگر سروکار پیدا کنید.
شباهت‌ها هم ممکن است بسیار جذاب باشند
اما یک حقیقت دیگر هم وجود دارد که شباهت‌ها هم ممکن است بسیار جذاب باشند. هنگامی که شخصی عقایدی مشابهی عقاید شما دارد، نقشی «تائیدکننده» برای شما دارد.
جالب توجه این که بررسی‌ها نشان داده‌اند که در محیط‌های بزرگتر و متنوع‌تر- مثلاً دانشگاه بزرگتر در برابر یک دانشکده بسیار کوچک- افراد حتی به ازدواج و دوستی با افراد حتی مشابه‌تری گرایش پیدا میکنند.
علت ممکن است مربوط باشد که با توجه به اینکه در چنین محیط‌هایی مجموعه بزرگتری از زوج‌ها و دوستان بالقوه وجود دارند، فرد به‌طور خودآگاه یا ناخودآگاه بیشتر گزینشی عمل می‌کند.
البته این پژوهشگران می‌گویند این یافته‌ّها به معنای آن نیست که افراد نمی‌توانند یا نباید با افرادی که از برخی لحاظ‌ها با آن‌ها متفاوت هستند، رابطه صمیمانه برقرار کنند. این یافته‌ها میانگین‌هایی است که از مشاهدات روابط گروه‌هایی از افراد به‌دست‌آمده‌اند.
نظر شما